Velayet davalarını öğrenmeden önce velayetin ne anlama geldiğini öğrenmek gerekir. Velayet, boşanma davalarından sonra çocuğun korunması ve temsil edilebilmesi için ön görülen hukuk hakkıdır. Çocukların gelişiminin doğru ve sağlıklı bir biçimde olması, ihtiyaçlarının karşılanabilmesi gerekir.
Erişkin duruma gelmeyen çocukların velayeti anne ve babaya aittir. Yasal bir durum olmaması halinde de velayetleri alınamaz. Tarafların evlilik akdi devam ettiği sürece velayet iki tarafa da aittir. Taraflardan birinin vefat ettiği durumlarda da hayatta kalan kişi ile velayet devam eder. Boşanma davalarında da hakimin vereceği karar ile birlikte velayetin kime ait olacağına karar verilir. Maraş velayet davası açmak için öncesinde birkaç bilgiye sahip olmanız gerekir.
Boşanma Davasında Velayet Kime Verilir?
Boşanma davalarında velayet, öncesinde ve dava süresince geçerli olacak şekilde geçici olarak verilir. Bu süreç dava sonucuna göre ise kalıcı hale gelir. Velayetin taraflardan hangisine verileceği ile ilgili kanun hükmünde açık bir yönlendirici madde bulunmadığı için bu hususta hakimin çocuk ve menfaati göz önünde bulundurularak karar vermesi beklenir. Hakimin göz önünde bulunduracağı diğer konular ise boşanma sebepleri, tarafların kişiliği, çocuğun yaşı ve ihtiyaçları, son olarak da sosyoekonomik durumlarıdır. Velayet hakkı düzenlenirken çocuğun dinlenmesi ve görüşünün alınması için de Yargıtay kararı gereklidir. Ancak, bu durumda çocuğun kendisini ifade edebilmesi için belirli bir yaşa gelmiş olması gerekir.
Maraş velayet davası ve boşanma davası devam ederken, velayet hakkını alamayan taraflar, çocukla kişisel iletişim kurabilme hakkına sahiplerdir. Hakim bu sürecin devamında anne ve babanın beyanlarının ardından velayet hakkına sahip olamayan taraf için ne kadar süre iletişim kurabileceği ya da hangi günler kaç saat görüşebileceği gibi kararları verecektir.
Velayetin Kime Verileceğine Nasıl Karar Verilir?
Boşanma süreci sona erene ve dava bitip, velayetin kime verileceğine karar verilene kadar çocuğun velayeti iki tarafa da aittir. Ancak, bu sonuca varılması için bazı özellikler göz önüne alınır. Bu özellikler;
- Çocuğun çıkarlarını daha iyi koruyabileceği düşünülen tarafa velayet verilmeli.
- Çocuk eğer çok küçükse ve tarafların ikisine de ihtiyacı var ise bu durum dikkate alınır.
- Çocuğun taraflardan hangisi duygusal olarak daha bağımlı olduğuna dikkat edilir.
- Sosyal ve ekonomik açıdan hangi tarafta düzenli ve sağlıklı bir yaşam standardına sahip olabileceği göz önüne alınır.
- Eğer birden fazla çocuk varsa bu durumda hangi tarafta kardeşlerinden ayrılmayacaksa ona göre düzenleme yapılır.
Elbette çocuğun velayeti için bu özelliklerin beraberinde çocuğun düşüncesine de önem verilir. Maraş velayet davası açıldığında mahkemede hakim tarafından kimin kalmak istiyorsun şekilde soru yöneltildiğinde vereceğine cevap mahkeme seyrine etki edebilir.
Velayet Hangi Şartlarda Kaldırılır?
Çocuğun korunmasına ilişkin verilen karar ve alınması gereken önemlerin sonuç vermemesi halinde hakim velayetin kaldırılmasına karar verecektir. Velayetin kaldırılmasına etki eden sebepler;
- Tarafların deneyimsizliği, hastalık durumları, bulundukları konum ya da bunlar gibi sebeplerden dolayı velayet görevini yerine getirememesi.
- Tarafların çocuğa yeterli ilgiyi göstermiyor oluşu ya da ona karşı gerekli yükümlülükleri yerine getirmeyip, savsaklaması.
- Velayetin her iki taraftan da alınması halinde çocuğa başka bir vasi atanır.
Kararın değişmemesi halinde, velayetin kaldırılması durumu tüm çocukları kapsar. Velayete etki eden bir diğer neden ise anne ve babanın yeniden evlenmesi durumudur. Taraflardan herhangi birinin evlenmesi, çocuğun menfaatinin gerekliliğini yerine getirebilecek durumda olmasına göre değişebilir. Çocuğun vasisi değişse bile anne ve babanın çocuğa karşı bakım ve eğitim ihtiyaçları gibi yükümlülükleri devam eder.
Vasi Ne Demektir?
Kanun tarafından öngörülen durumlarda, küçük ve bakıma muhtaç kişilerin hakkını korumak için mahkeme ile belirlenen kanuni temsilciye vasi adı verilir. Çocuğun yeterince ilgi görmediği, gerekli olanakların sağlanamadığı ve şiddet görmesi gibi durumlarda mahkeme tarafından yeni vasi ataması gerçekleşebilir. Peki, hangi durumlarda vasi atanır? Maraş velayet davası istendiği gibi sonuçlanmaması ve tarafların ikisinin de gerekli özelliklere sahip olmaması halinde tayin edilen vasi şu durumlarda tayin edilir:
- Çocuğun taraflardan yeterli ilgiyi görememesi ve yükümlülüklerin yerine getirilmemesi
- Tarafların çocuk ve bakımı konusundaki deneyimsizliği, engelli veya hasta olmaları, başka şehirde ya da ülkede olmaları
- Anne ya da babanın ölümü
Vasi belirlenirken öncelikle aile yakınlarına öncelik verilir. Vasi, anne ve baba gibi çocuğun bakımını, eğitimi, barınmasını ve ihtiyaçlarını karşılar.